Henk KieftHoi Henk, ik ben heel benieuwd naar jouw mening over dit bericht…. https://nos.nl/artikel/2188375-bomen-maken-geluid-en-muziek.html zijn het sapstromen? ik dacht energie?
Bert Barten maakt muziek met bomen
Klik op de bovengenoemde site om Barten’s muziek te horen. Hier volgt de tekst van het artikel:
Bomen maken geluid en niet alleen als het waait. Dat hoor je niet als je er langs loopt, maar het is wel degelijk zo. Wetenschappers kunnen trillingen waarnemen door sensoren te plaatsen op de boom. Zo kun je de sapstroom zien, de gassen die om een boom hangen en de vochtigheid van de boom meten.
Kunstenaar Bert Barten ontdekte dat je aan die trillingen een instrument kunt hangen. Hij deed dat met een synthesizer en stond versteld van het resultaat. De bomen maken met hun trillingen wondermooie, melodieuze muziek.
Samen met zijn compagnon Scot Gresham-Lancaster heeft hij contact met wetenschappers van verschillende universiteiten in de wereld die informatie aanleveren over de bomen die zij onderzoeken. Zo kunnen ze zien of er ergens bijzondere bomen staan die ze willen beluisteren.
Barten bouwde technische hoogstandjes van sensoren, kabels en computerblokken om zelf ook de geluiden van bomen zo perfect mogelijk te kunnen registreren. Ook maakten de twee een gecomprimeerde versie van het geluid dat een boom maakt gedurende de acht maanden in het jaar dat hij actief is.
In 2017 ging een droom van het tweetal in vervulling in een park in het Brabantse Bergeijk. Zij combineren daar hun elders opgenomen bomen-geluiden met de geluiden van de bomen in dat park. Die bomen kregen ook een sensor en vervolgens ontstond een groot concert.
In Bergeijk werd met cederbomen gewerkt. “20 procent komt van het geluid dat wij voorbereid hebben, maar 80 procent moet komen van de ceders in het park” zegt Bert Barten. “Het is dus geweldig spannend. Want wij bepalen alleen de klankkleur, de bomen bepalen de rest van de compositie.”
Een geweldige ervaring.
Als je de geluiden die boom maakt voor het eerst hoort, is dat een overweldigende ervaring. Het is alsof de boom een stem heeft, die je aanspreekt op een hele ingetogen, bescheiden manier. Maar wel indringend. Dat is precies wat Bert Barten wil: “Mensen moeten begrijpen dat een boom leeft, dat het geen ding is. Dat je er respect voor moet hebben.”
Hij heeft ook sensoren gehangen aan de boom voor zijn atelier. Het is een oude populier, die behoorlijk gesnoeid is. Maar als de kastjes en de kabels zijn aangesloten, blijkt al gauw dat deze boom zijn partijtje nog mee blaast. We horen zelfs hoe het sap een hobbeltje moet nemen langs een tak. Er is even een huppeltje in de muziek. De omgevingsgassen die we horen, zorgen dat de muziek spanning krijgt. De vochtigheid van de boom brengt de muziek naar een hoogtepunt.
“Ongelooflijk!” roept een buurjongen die onze handelingen met belangstelling heeft gevolgd. “Wat een indrukwekkend geluid, dat dit uit een boom komt! Ik ga dit zeker aan mijn biologieleraar vertellen, want die klaagt altijd dat hij niet weet hoe hij de natuur dichterbij kan brengen. Nou, op deze manier lukt dat wel!” Bert Barten glundert: dit is precies wat hij beoogt.
Reactie van Henk Kieft
-
Uit deze verhalen blijkt dat deze kunstenaars meerdere methoden gebruiken om het leven van een boom in geluid om te zetten.
1) ze meten elektrische signalen: je sluit een draad aan op de wortel en een aan een blad, die koppel ja aan een midi-synthesizer die deze elektrische signalen in geluid omzet. Dat reageert op elektrische variaties van weerstand (Impedantie) of spanning (Volt). Zo werkt ook het apparaat van Music of the Plants. Ik heb ook zo’n apparaatje en ik doe er veel observaties mee. Dit kan iets zeggen over de vitaliteit van deze boom.
2) ze registreren geluiden: sapstromen maken inderdaad een heel zacht geluid en dat versterken ze gewoon. Dat kan iets zeggen over de actuele toestand/vitaliteit van die boom.
3) ze maken eigen muzieksignalen op grond van bundeling van metingen van een jaar, en dat geeft dan een compositie die ze vervolgens aan de boom aanbieden. Dit is de toevoeging van de kunstenaars, want deze muziek zegt weinig over de actuele toestand van de bomen, maar is een muzikale compositie op basis van heel veel registraties van elektriciteit en geluid.
De variaties in elektriciteit (weerstand, stroomsterkte en spanning) kunnen je inderdaad een indruk geven van de energie kwaliteit / vitaliteit van de boom. Ik observeerde bijvoorbeeld tijdens een muziekfestival in 2016 (Deventer) een duidelijke correlatie tussen 3 meetmethoden van de vitaliteit van 7 bomen, 3 dagen voor en tijdens en 3 dagen na het festival:
a) we registreerden het voltage tussen wortels en blad met een gewoon huis-tuin-keuken viltmetertje. De spanning varieert tussen ongeveer 50 en 500 milliVolt.
b) ik interpreteerde de intensiteit van de muziek (met de Plantenspeler, zie www.PlugandPlant.nl)
c) en ik noteerde de energie uitstraling die ik met mijn handen voelde.
Mijn conclusie: Bomen ondergaan duidelijk invloed van muziek, kunnen bij techno even van hun stuk zijn, maar herstellen zich binnen 3 dagen geheel. En twee zwakke bomen werden in hun energie versterkt en bleven dat vasthouden na drie dagen. Meer informatie over mijn aanpak en de resultaten ervan vind je op deze site onder Bomen reageren op Festivals.
Photo ‘Scarborough Tree’ by Stephe Wernicke via Flickr, licensed under Creative Commons
Add comment